ભારતમાં ખોરાક મોંઘો થતો જાય છે. છેલ્લા આઠ મહિનામાં ખાદ્ય ફુગાવાનો દર 8 ટકાથી ઉપર રહ્યો છે. કાળઝાળ ગરમી અને નબળા ચોમાસાને કારણે ટૂંક સમયમાં રાહત મળવાની આશા નથી.ભારતમાં ખાણી-પીણી મોંઘી થઈ રહી છે. નવેમ્બર 2023 થી ખાદ્ય ફુગાવાનો દર 8 ટકાથી ઉપર રહ્યો છે. માત્ર એક વર્ષમાં તેમાં લગભગ ત્રણ ગણો વધારો થયો છે. મે 2023માં તે 2.91% હતો, જે મે 2024માં વધીને 8.69% થયો.કન્ઝ્યુમર ફૂડ પ્રાઈસ ઈન્ડેક્સ (CFPI) દ્વારા ખાદ્યપદાર્થો કેટલી મોંઘી કે સસ્તી થઈ ગઈ છે તેનું માપન કરવામાં આવે છે. મે 2024માં CFPI 8.69% હતો. આનો અર્થ એ થયો કે હવે આપણે એક વર્ષ પહેલા જે સામાન ખરીદતા હતા તે જ સામાન ખરીદવા માટે 8.69% વધુ ખર્ચ કરવો પડશે.તેને આ રીતે સમજો, જો એક વર્ષ પહેલા તમે ખાવાની વસ્તુ ખરીદવા માટે 177.2 રૂપિયા ખર્ચ્યા હતા, તો હવે તમારે તે જ વસ્તુ ખરીદવા માટે 192.6 રૂપિયા ખર્ચવા પડશે.આના ઘણા કારણો છે. ન્યૂઝ એજન્સીના જણાવ્યા અનુસાર ખાદ્ય નિકાસ પર પ્રતિબંધ અને આયાત પર ટેરિફ ઘટાડવાથી પણ વધુ ફાયદો થયો નથી.ગયા વર્ષે, ઘણા વિસ્તારોમાં દુષ્કાળ પડ્યો હતો અને આ વર્ષે, મોટાભાગના રાજ્યોમાં ગરમીએ વિનાશ વેર્યો હતો, જેના કારણે કઠોળ, શાકભાજી અને અનાજ જેવી ખાદ્ય ચીજોના પુરવઠામાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો હતો.
જો કે, સામાન્ય રીતે ઉનાળામાં શાકભાજીનો પુરવઠો ઓછો થઈ જાય છે, પરંતુ આ વખતે મોટાપાયે ઘટાડો થયો હતો તેનું કારણ એ હતું કે દેશના મોટાભાગના વિસ્તારોમાં તાપમાન સામાન્ય કરતા 4 થી 9 ડિગ્રી સેલ્સિયસ વધુ હતું. કાળઝાળ ગરમીના કારણે શાકભાજી પણ બગડે છે અને ડુંગળી, ટામેટા, રીંગણ અને પાલક જેવા પાકની વાવણી ખોરવાઈ રહી છે. સામાન્ય રીતે ખેડૂતો ચોમાસાના વરસાદ પહેલા શાકભાજીની વાવણી શરૂ કરી દેતા હોય છે, પરંતુ આ વર્ષે ગરમીને કારણે તેની અસર થઈ છે. જેના કારણે શાકભાજીની અછત વધુ વધી છે.શાકભાજી અને કઠોળ એક વર્ષમાં સૌથી મોંઘા થઈ ગયા છે. આ વર્ષે મે મહિનામાં શાકભાજીનો મોંઘવારી દર 27.33% અને કઠોળનો 17.14% હતો. એક વર્ષ પહેલા સુધી 161 રૂપિયામાં શાકભાજી ખરીદી શકાતી હતી, હવે તેટલી જ રકમ ખરીદવા માટે 205 રૂપિયા ખર્ચવા પડે છે.
ભારતમાં ચોમાસુ જૂન, જુલાઈ, ઓગસ્ટ અને સપ્ટેમ્બરમાં આવે છે. તેને દક્ષિણ પશ્ચિમ ચોમાસું કહેવામાં આવે છે. આ વર્ષે ચોમાસું સમય પહેલા પ્રવેશ્યું છે. પરંતુ હજુ પણ દેશના મોટાભાગના વિસ્તારોમાં ચોમાસું પહોંચ્યું નથી. આ જ કારણ છે કે મોટા ભાગનો વિસ્તાર હજુ પણ સૂકો છે. નબળા ચોમાસાને કારણે પાકની વાવણીમાં પણ વિલંબ થઈ રહ્યો છે.જો ચોમાસું સારું રહેશે તો ઓગસ્ટમાં શાકભાજીના ભાવમાં ઘટાડો થવાની ધારણા છે. જો કે, જુલાઈ અને ઓગસ્ટમાં સારો વરસાદ થાય છે અને જો પૂરની સ્થિતિ સર્જાય તો ઉત્પાદન ચક્રને અસર થઈ શકે છે.ન્યૂઝ એજન્સીના જણાવ્યા અનુસાર સપ્લાય ચેન પ્રભાવિત થવાને કારણે દૂધ, અનાજ અને કઠોળના ભાવમાં ટૂંક સમયમાં ઘટાડો થવાની શક્યતા નથી. ઘઉંના પુરવઠાને પણ અસર થઈ રહી છે અને સરકારે હજુ સુધી તેની આયાત કરવાની કોઈ યોજના જાહેર કરી નથી, તેથી ઘઉંના ભાવમાં વધુ વધારો થવાની ધારણા છે.